Wat is hoofdpijn?

Hoofdpijn omvat veel verschillende soorten en oorzaken. De meest voorkomende soorten hoofdpijn zijn:

• Spierspanningshoofdpijn
• Nekgerelateerde hoofdpijn
• Migraine met of zonder aura
• Clusterhoofdpijn

Spierspanningshoofdpijn

Een van de meest voorkomende soorten hoofdpijn is spierspanningshoofdpijn, een aandoening die nauw in verband staat met stress. Er zijn twee vormen: aanvalsgewijze (episodische) spanningshoofdpijn en chronische spanningshoofdpijn. Aanvalsgewijze spanningshoofdpijn komt minder dan vijftien maar meer dan tien dagen per maand voor. Een aanval duurt ongeveer een half uur, maar kan soms ook dagen duren. Bij chronische spanningshoofdpijn heeft men nog vaker last van klachten.

Symptomen

• Drukkende en knellende pijn in het hoofd
• Gevoel van een knellende band om het hoofd
• Constante pijn
• Pijn kan aan beide kanten van het hoofd aanwezig zijn
• Pijn neemt niet toe bij lichte activiteiten
• Geen last van misselijkheid of braken
• Geen overgevoeligheid voor geluid of licht

Oorzaak

Het is onduidelijk wat de exacte oorzaak is van spierspanningshoofdpijn, maar er zijn een aantal theorieën over. Zo wordt er gedacht dat de ‘nervus occipitalis major’ zenuw bekneld raakt door de hoge nekspieren, wat irritatie geeft en (hoofd)pijn oplevert. Een andere mogelijke oorzaak is dat een ader aftakking afgekneld wordt door de hoge nekspieren. Dit resulteert in minder voeding naar de spieren die daardoor verkramping en (hoofd)pijn veroorzaken.

Onderstaande factoren kunnen de kans op spierspanningshoofdpijn vergroten:

• Gevoeligheid voor veranderingen in het weer
• Plotselinge verandering in persoonlijke omgeving
• Trauma aan het hoofd of organische afwijkingen
• Niet goed functioneren van de mond
• Depressie
• Angst
• Stress
• Te weinig ontspanning
• Slaapproblemen
• Seksuele problemen

Behandeling

Spierspanningshoofdpijn kan het best behandeld worden middels fysiotherapie, waarbij het aanleren van de juiste houding en corrigeren van foute bewegingen een grote rol speelt. Door deze behandeling te combineren met symptoomgerichte behandeling (zoals het innemen van een pijnstiller), komt er steeds meer ruimte voor herstel en ontspanning. Het is belangrijk om gaandeweg tijdens de behandeling aandacht te geven aan aanwezige factoren die de hoofdpijn kunnen veroorzaken.

Cervicogene hoofdpijn

Cervicogene hoofdpijn wordt veroorzaakt door problemen in de nek en bevindt zich vaak aan één kant van het hoofd. U kunt moeite hebben met het bewegen van uw nek en uitstraling hebben in de schouder of arm aan dezelfde kant van het lichaam. Afhankelijk van de oorzaak kan cervicogene hoofdpijn moeilijk te onderscheiden zijn van andere vormen van hoofdpijn.

Symptomen

Cervicogene hoofdpijn kan zich zowel acuut als chronische uiten. Bij acute cervicogene hoofdpijn is er vaak sprake van een duidelijk aanwijsbare oorzaak, zoals een whiplash of verdraaiing van de nek. De pijn ontstaat snel en heftig. Herstel kan uren of maanden duren. Chronische cervicogene hoofdpijn ontstaat vaak langzamer en met minder duidelijke oorzaak. Het verergeren van deze vorm kan vaak jaren duren en de klachten kunnen ook jaren aanhouden.

Oorzaak

De exacte oorzaken voor met name chronische cervicogene hoofdpijn zijn vaak moeilijk te achterhalen, maar er wordt gedacht dat onderstaande factoren van invloed zijn:

• (Micro)traumata
• Nekbelastende slaap- of werkhouding
• Stress

Behandeling

De behandeling van cervicogene hoofdpijn kan bestaan uit verschillende therapieën:

• Fysiotherapie
• Manuele therapie
• Dry needling
• Houdingsoefeningen
• Medicatie

Migraine

Migraine is een aanvalsgewijze vorm van hoofdpijn die gepaard gaat met matige tot heftig bonzende hoofdpijn. Bij een migraine aanval kunt u last hebben van misselijkheid en overgeven. De hoofdpijn kan verergeren door lichamelijke inspanning of licht en geluid. Een migraine aanval kan voorafgegaan worden door schitteringen, vlekken of golven in het gezichtsveld. Ook kunt u tintelingen voelen aan één kant van het lichaam. Dit wordt migraine met aura genoemd. De aura ontstaat meestal een half uur voordat de daadwerkelijke hoofdpijn begint. Wanneer de hoofdpijn begint zult u merken dat de auraverschijnselen vaak al verminderd of weg zijn. De aanval zelf kan 4 tot 72 uur duren, maar is bij veel mensen vaak al binnen één dag over. Er zijn mensen die zelden last hebben van een migraine aanval, maar er zijn ook mensen die er regelmatig last van hebben. Waarom de één er vaker last van heeft dan de ander is niet bekend.

Oorzaak

Over de precieze oorzaak van migraine is nog niet zo heel veel bekend. Bij een migraine aanval is de samenwerking tussen bloedvaten en zenuwbanen in de hersenen en hersenstam tijdelijk verstoord. Met name aanleg speelt hierbij een grote rol, waarbij bepaalde triggers per persoon kunnen verschillen en een aanval kunnen uitlokken. Het is vaak lastig te achterhalen wat deze triggers precies zijn, maar u kunt het volgende doen om de kans op een migraine aanval te verminderen:

• Eet regelmatig en vermijd voeding die voor u een trigger is
• Slaap regelmatig
• Beweeg regelmatig (rustige activiteiten)
• Leer uw stress te verminderen
• Probeer bij u bekende triggers te vermijden

Behandeling

Behandeling is het meest effectief wanneer de oorzaak van de hoofdpijn wordt achterhaald. Om erachter te komen wat uw triggers zijn, kunt u een hoofdpijndagboek bijhouden. Hoewel het bijhouden van zo’n dagboek kan helpen, blijft de oorzaak van de migraine vaak onduidelijk. U kunt dan ontspanningsoefeningen doen om het aantal aanvallen te verminderen. Naast fysiotherapie worden manuele therapie, Mensendieck, chiropractie, osteopathie, yoga en acupunctuur toegepast bij migraine. Het is echter niet van alle therapieën bewezen dat ze werken.

Er zijn wel verschillende medicijnen die kunnen helpen een migraine aanval te stoppen of de klachten verminderen. Zo kunt u een medicijn tegen de misselijkheid nemen of paracetamol, aspirine, diclofenac, naproxen en ibuprofen tegen de pijn. Wanneer deze medicijnen onvoldoende werken, kunt u contact opnemen met uw huisarts voor een speciaal medicijn tegen migraine.

Clusterhoofdpijn

Clusterhoofdpijn kent twee vormen: de chronische en niet-chronische vorm. Dit type hoofdpijn komt in Nederland niet zo vaak voor en verschilt van andere hoofdpijnvormen. Clusterhoofdpijn komt voor in clusters die kunnen verschillen in lengte. Tijdens een clusterperiode volgen hoofdpijnaanvallen elkaar in een bepaald ritme op. Tussen clusters in zijn patiënten vrij van hoofdpijn. De lengte van een cluster loopt heel erg uiteen: hij kan 8 dagen duren, maar ook een half jaar. De aanvallen binnen een cluster duren vaak 15 minuten tot drie uur. Vaak hebben mensen twee clusters per jaar. Bij de chronische vorm van clusterhoofdpijn volgen de clusters elkaar in hoger tempo op en heeft de patiënt tussentijds last van een zeurende hoofdpijn.

Symptomen

Veel voorkomende symptomen bij clusterhoofdpijn zijn:

• Stekende, felle pijn in hoofd en nekregio
• Neusverstopping
• Rode, tranende ogen
• Ernstige zweetaanvallen van het gezicht/hoofd
• Toenemende druk en zwelling van het ooglid
• De drang om te bewegen
• Vaak eenzijdige gezichtspijn die in de loop van de aanval ook naar de andere zijde kan uitstralen

Oorzaak

Onderzoek heeft resultaten opgeleverd die wijzen op een erfelijke aanleg voor clusterhoofdpijn. De ware oorzaak voor het ontstaan van deze vorm van hoofdpijn is helaas nog niet bekend. Hoewel er veel onderzoeken zijn uitgevoerd naar onder andere de effecten van medicijnen, stress en eten, is er nog geen duidelijk aanwijsbare oorzaak gevonden. Wel is gevonden dat alcohol, vermoeidheid, kou/wind en bloedvatverwijdende medicijnen triggers kunnen zijn voor het uitlokken of verergeren van een aanval.

Behandeling

Omdat de oorzaak van clusterhoofdpijn onbekend is, is het vaak moeilijk te behandelen. Fysiotherapie kan helpen de klachten te verminderen door middel van mobiliserende technieken. Hiermee kan meer ruimte gemaakt worden voor zenuwen en bloedvaten. De therapie kan ondersteund worden door houdingstherapie en bewegingscorrecties. Medicijnen kunnen helpen een aanval tegen te houden of doen verminderen, maar daarbij is het wel zaak om zo snel mogelijk na het beginnen van de aanval de medicijnen in te nemen.

Fysiotherapie voor hoofdpijnklachten bij Fysio de Dieze

Wilt u een afspraak maken voor de behandeling van uw hoofdpijnklachten of heeft u vragen? Neem contact op met de praktijk via telefoonnummer: 073 204 83 64 of stuur een email naar: info@fysiodedieze.nl.